Samenkracht en burgerparticipatie

Ontwikkelingen

• Dorpenbeleid

1. Onze gemeente bruist van initiatieven in de dorpen. In december 2020 is het “Dorpenbeleid Midden-Drenthe, Samenwerken vanuit vertrouwen” vastgesteld. Het doel van dit beleid is om de participatie door de dorpen, samen met de dorpen actief te houden en verder te bevorderen. Deze participatie betreft alle thema’s die met de leefbaarheid van onze dorpen te maken hebben. Het dorpenbeleid gaat niet alleen over kleine dorpen, maar betreft ook de grotere dorpen (Beilen, Smilde, Westerbork en Bovensmilde).
2. Het doel van dit beleid is om de participatie door de dorpen, samen met de dorpen actief te houden en verder te bevorderen. Deze participatie betreft alle thema’s die met de leefbaarheid van onze dorpen te maken hebben.  Het dorpenbeleid gaat niet alleen over kleine dorpen, maar zal ook over de grotere dorpen (Beilen, Smilde, Westerbork en Bovensmilde) betreffen.

• Pilots in de dorpen

De drie pilots in Witteveen, Hooghalen en het Annie Londohuis in Westerbork zijn in 2021 ondanks Corona, verder ontwikkeld. Met Witteveen is in augustus 2021 een convenant afgesloten en er is vanuit het programma Sociaal Domein een budget beschikbaar gesteld voor drie jaar. Daarmee kan het dorp zich meerjarig en duurzamer richten op de verbinding tussen formele en informele zorg en op de preventie voor jongeren. Ook voor de inloopvoorziening in het Annie Londohuis is een subsidie beschikbaar gesteld. De doelgroep bestaat hier deels uit GGZ cliënten waardoor een mooie mix ontstaat tussen de verschillende buurtbewoners. Ook in Hooghalen is nog meer afstemming tussen formele en informele zorg op gang gekomen. Vanuit het lectoraat Duurzaam Financieren en Ondernemen van de Hanzehogeschool is in september 2021 gestart met het ontwikkelen van een impactmeter. Die is gebaseerd op de input vanuit de drie dorpen. Ook welzijnswerk heeft bijgedragen in een klankbordgroep. De impactmeter is begin 2022 als concept gereed en zal dan door de drie betrokken dorpen getest worden.

• CORONA

Voor de ondersteuning van de sociale cohesie in de dorpen en de dorpshuizen tijdens de corona pandemie heeft de gemeente Midden-Drenthe in 2021 middelen beschikbaar gesteld. Begin 2021 kwamen er middelen beschikbaar uit de Rijkscompensatie Coronakosten en werd een deel van het budget voor kleine dorpenbeleid ingezet voor steun. Onze gemeente heeft daarnaast van de provincie een subsidie ontvangen op basis van de statenmotie ‘Een frisse start na Corona’. In onze organisatie is samengewerkt om vanuit zoveel mogelijk invalshoeken (sport, cultuur, vrijwilligerswerk etc.) steun te bieden. De dorpscontactfunctionarissen hebben daarin een coördinerende rol gespeeld.

• MOEK

1. We hebben al een 5-tal keren positieve ervaringen opgedaan met het project ‘Mooi op eigen kracht’. Het zorgt voor betrokkenheid van inwoners bij de eigen leef-en woonomgeving. Met de vaststelling van de Perspectiefnota 2020 is besloten om afwisselend elk jaar een MOEK (Mooi op eigen kracht) en een DOEK (Duurzaam op eigen kracht) te organiseren. Daaraan is toegevoegd het project Up2You , specifiek voor onze jongeren. Corona heeft voor een hik-up gezorgd voor 2020 en uiteindelijk heeft MOEK zijn beslag gekregen in april 2021, terwijl het wel al in 2020 op de rol was gezet.
2. Moek start opnieuw in het najaar van 2022. Up2You zal zo het nu lijkt ook het najaar van 2022 opnieuw worden vormgegeven, ook hier is door Corona een hobbeltje geweest in de tijd (normaal ook 2020 Up2You, deze is inmiddels (ook) verschoven naar 2021).

• Vitaal Platteland (subsidieregeling Dorpsinitiatieven)

De gemeente heeft tot en met 2020 jaarlijks € 50.000 van de provincie gekregen om leefbaarheidsinitiatieven van inwoners te ondersteunen. Het gaat hierbij om brede initiatieven op het gebied van wonen en leefomgeving, mobiliteit, voorzieningen, werk en economie, of sociale structuur. De initiatieven leveren een aantoonbare bijdrage aan de leefbaarheid en komen ten goede aan het hele dorp. Er geldt een verplichte gemeentelijke cofinanciering. Daarvoor worden diverse budgetten aangesproken.

Het budget van 2020 is niet helemaal opgemaakt, mede door de coronacrisis. De provincie heeft besloten om de termijn om projecten te financieren te verlengen van 31 december 2020 naar 31 december 2021. Op die manier is er meer tijd om initiatieven te starten en het budget te besteden. De einddatum van afronding van projecten blijft onveranderd op 31 december 2022 staan. Het bedrag dat uit 2020 is overgebleven, is inmiddels gereserveerd voor een project dat nog in voorbereiding is.

Vanuit de provincie komt geen vervolg op de regeling Dorpsinitiatieven. Delen van de huidige regeling worden meegenomen in de Sociale Agenda 2020 – 2023 en daarbij zijn gemeenten partner in de uitvoering of onderdeel van te smeden allianties. Het financieel instrumentarium binnen de Sociale agenda voorziet volgens de provincie in de ontwikkeling van thema’s die goed aansluiten bij de doelstellingen vanuit de oude regeling Dorpsinitiatieven. Opname in de Sociale Agenda voorziet in een meer integrale aanpak van gezondheid en vitaliteit, leefbaarheid en bereikbaarheid, wonen en sociale aspecten in het algemeen.'

• Taakstelling Statushouders

1. Als gemeente hebben wij een halfjaarlijkse taakstelling om een bepaald aantal statushouders te huisvesten. Zoals weergegeven in de begroting 2021 hebben we vanaf 2020 te maken met een forse, verhoogde taakstelling. Daar kwam in de tweede helft van 2021 een extra asielopgave bij waardoor de druk op onze taakstelling nog groter werd. Samen met de woningcorporaties en VluchtelingenWerk hebben we zoveel mogelijk statushouders gehuisvest.
2. Het laatste kwartaal van 2021 hebben we gebruikt om passende locaties voor de opvang van asielzoekers aan te dragen en alternatieve vormen van huisvesting te onderzoeken. We hebben de intentie uitgesproken om in 2022 volledig in te lopen op onze taakstelling.
3. Ook in 2021 hebben we extra ingezet op de integratie en participatie van statushouders. En we hebben ons voorbereid op de nieuwe inburgeringswet die op 1 januari 2022 in werking is getreden. Onder het taakveld arbeidsparticipatie kunt u hier meer over lezen.

• Participatiebeleid

In 2021 hebben we het Participatiebeleid ‘Goede plannen maak je met elkaar’ vormgegeven. Dit beleid is in februari 2022 vastgesteld.
Het participatiebeleid biedt kaders en basisprincipes om participatie vorm te geven. Met de invoering van de Omgevingswet is het verplicht om als gemeente participatiebeleid te hebben. We willen participatieprocessen vanuit de gemeente verbeteren. Het participatiebeleid biedt ons hier handvaten voor. Ook de gemeenteraad heeft in 2021 vanuit het Democrazy project nagedacht over participatie.

Wat hebben we bereikt?

Ten behoeve van de sociale samenhang en de leefbaarheid van buurten en dorpen bevorderen:

• Dat  thema’s op het gebied van leefbaarheid door inwoners(groepen) opgepakt (kunnen) worden en dat initiatieven van inwoners tot uitvoering komen (dorpenbeleid);
• Dat de dorpen de beschikking hebben over goede accommodaties voor ontmoeting en activiteiten;
• Dat we met het project Mooi op Eigen Kracht (MOEK) initiatieven uit de dorpen ondersteunen en waarderen;
• Dat projecten op het gebied van leefbaarheid, sociale infrastructuur, zorg en cultuur financiële ondersteuning kunnen krijgen;
• Dat bestaande overlegstructuur met inwoners- en dorpsbelangenorganisaties worden voortgezet.
• Collegebezoek aan de dorpsbelangenorganisaties;
• Subsidiëren van de activiteiten van diverse instellingen zoals de Stichting Welzijnswerk Midden-Drenthe en van het maatschappelijk werk;
• Voldoen aan onze wettelijke verplichting om statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) te huisvesten en het aanbieden van maatschappelijke begeleiding via Vluchtelingenwerk;
• Het sociaal raadsliedenwerk continueren als laagdrempelige voorziening voor met name minima.

• In nauwe samenwerking met de woningcorporaties Actium en Woonservice en VluchtelingenWerk hebben we zoveel mogelijk statushouders in onze gemeente gehuisvest.
  
  In 2021 was de totale taakstelling 47. De taakstelling 2021 hebben we niet volledig (38 exclusief achterstand) gerealiseerd. Desalniettemin voldoen we wel aan de door de provincie gestelde eisen, omdat er veel nareizigers aan onze gemeente gekoppeld zijn. De provincie ziet vertraging van nareizigers als verschoonbare reden.
  
  De taakstelling en realisatie (inclusief achter- en voorstand) hebben we schematisch weergegeven.

In de eerste helft van 2022 moeten we in totaal 52 statushouders huisvesten.

• We hebben de statushouders in onze gemeente zo goed mogelijk ondersteund, onder andere door het aanbieden van maatschappelijke begeleiding via Vluchtelingenwerk en uitvoering gegeven aan het actieplan ‘Versterking integratie en participatie

Wat hebben we daarvoor gedaan?

• We ondersteunen initiatieven van inwoners, individueel of collectief,  financieel en/of met menskracht.
• We zetten in op het behoud van de bestaande accommodaties en onderzoeken, waar dat gevraagd wordt samen met inwoners, de mogelijkheden voor nieuwe accommodaties.
• We hebben actief samengewerkt met het dorp Witteveen en een budget beschikbaar gesteld vanuit het programma Sociaal Domein.
• We zetten de middelen voor Vitaal Platteland ad. € 50.000 in voor aanvragers die voldoen aan de provinciale voorwaarden en organiseren intern de benodigde gemeentelijke cofinanciering.
• Subsidiëring Stichting Welzijnswerk Midden-Drenthe.
• Uitvoering Subsidieregeling deskundigheidsbevordering vrijwilligers.
• Uitvoeren acties in Mantelzorg en vrijwilligersondersteuning.
• Subsidiëring Vluchtelingenwerk.
• We faciliteren de sociaal raadsvrouw en zorgen voor spreekuurlocaties in Beilen, Westerbork en Smilde.

• We hebben prestatieafspraken met woningcorporaties Actium en Woonservice om de benodigde woonruimte voor statushouders te realiseren.
• We hebben nauw samengewerkt met de woningcorporaties Actium en Woonservice en Vluchtelingenwerk om zoveel mogelijk statushouders in onze gemeente te huisvesten.
• We hebben Vluchtelingenwerk gesubsidieerd, zodat zij de maatschappelijke begeleiding (inclusief pré huisvesting) kunnen aanbieden aan onze statushouders.

• We hebben uitvoering gegeven aan het actieplan ‘Versterking integratie en participatie statushouders’.